بیماری پیسی چه علائمی دارد و راه های درمان پیسی

بیماری پیسی vitiligo نوعی بیماری است که باعث از بین رفتن رنگ پوست در بخش‌های مختلف بدن می‌شود. مناطق بی‌رنگ معمولاً با گذشت زمان وسیع‌ تر می‌شوند. این شرایط می‌تواند بر روی پوست در هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد و همچنین می‌تواند روی مو و قسمت داخلی دهان نیز تأثیر بگذارد. به‌ طور معمول، رنگ مو و پوست توسط ملانین تعیین می‌شود. بیماری پیسی هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌هایی که ملانین تولید می‌کنند از بین می‌روند یا از کار می‌افتند. بیماری پیسی در افراد با هر نوع پوستی تأثیر می‌ گذارد؛ اما ممکن است در افرادی که پوست تیره‌ تری دارند بیشتر دیده شود. این بیماری تهدید کننده زندگی یا مسری نیست؛ اما می‌تواند برای شخص مبتلا استرس‌زا باشد یا احساس بدی نسبت به خود ایجاد کند. درمان بیماری پیسی ممکن است رنگ را به پوست آسیب‌ دیده بازگرداند؛ اما از کاهش مداوم رنگ پوست یا عود آن جلوگیری نمی‌کند.

علل پیسی

علل ایجاد پیسی هنوز به‌درستی مشخص نشده‌اند؛ اما تحقیقات انجام‌شده موارد زیر را مشخص کرده‌اند:

• یک عارضه‌ی خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن فرد بیش‌ازحد فعال شده و ملانوسیت های خودی را از بین می‌برد.
• عدم تعادل استرس اکسیداتیو ژنتیکی
• یک واقعه‌ی استرس‌زا
• آسیب به پوست به دلیل آفتاب‌سوختگی شدید یا بریدگی
• قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی خاص
• علل عصبی
• وراثت رابطه‌ی فامیلی
• علل ویروسی

علائم بیماری لک و پیس

علائم و نشانه‌های پیسی عبارتند از:

1. از بین رفتن رنگ طبیعی پوست به صورت لک و پیس که معمولاً ابتدا در دست‌ها، صورت (لک و پیس صورت) و نواحی اطراف دهانه‌های بدن و اندام تناسلی ظاهر می‌شوند.
2. سفیدی زودرسمو های سر، مژه‌ها، ابروها یا ریش
3. از بین رفتن رنگ طبیعی بافت‌هایی داخل دهان و بینی (غشاهای مخاطی)

مناطق ایجاد لک و پیس

مناطقی از پوست که تحت تأثیر پیسی قرار می‌گیرند شامل موارد زیر هستند:

• دهان و چشم
• انگشتان و مچ دست
• زیر بغل
• کشاله ران
• دستگاه تناسلی
• ناف
• سوراخ بینی
• درون دهان
• نواحی اطراف مقعد
• همچنین گاهی اوقات می‌تواند در جایی که ریشه مو وجود دارد مانند روی پوست سر ایجاد شود.

آیا بیماری پیسی خطرناک است؟

پیسی تهدیدی جدی برای سلامتی فرد نیست؛ اما می تواند منجر به عوارض جسمی مانند مشکلات چشم، مشکلات شنوایی و آفتاب سوختگی شود. افراد مبتلا به پیسی نیز بیشتر در معرض ابتلا به بیماری خودایمنی دیگر مانند اختلالات تیروئید و برخی از انواع کم خونی ها می باشند.

راههای تشخیص بیماری پیسی

به منظور تشخیص عارضه‌ی پیسی، پزشک نواحی آسیب‌دیده‌ی پوست را مورد معاینه قرار می‌دهد و سابقه‌‌ی اختلالات خانوادگی احتمالی بیمار را بررسی می‌کند. ممکن است آزمایش خونی با هدف بررسی بیماری‌های خود ایمنی تیروئید و یا بیوپسی بافت مبتلا از بیمار به عمل آید. افرادی که به تغییر رنگ چشم یا گوش مبتلا هستند، ممکن است به مراجعه به پزشکان مربوطه و انجام معاینات لازم، نیاز داشته باشند.

روش‌های درمانی پیسی

از آنجایی که درمانی قطعی برای بیماری پیسی وجود ندارد، هدف اصلی روش‌های درمانی این عارضه، بهبود ظاهر پوست تغییر رنگ یافته است.

• دارو درمانی

این روش‌های درمانی بر روی پوست مورد استعمال قرار می‌گیرند. نوع و قدرت درمان موضعی مورد تجویز به نوع پیسی و پوست بیمار بستگی خواهد داشت؛ اما داروهای درمانی رایج عبارتند از:

1. کرم‌های کورتیکو استروئیدی. با وجود اینکه این داروها به طور گسترده برای درمان پیسی‌های موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، لیکن به دلیل تأثیری که در نازک شدن پوست و دیگر عوارض جانبی دارند، برای مدت زمان کوتاهی قابل استفاده خواهند بود. بیمار باید این کرم را قبل از مشاهده‌ی هرگونه تأثیر، برای مدت حداقل سه ماه بر روی موضع لکه‌های سفید پوست خود مورد استفاده قرار دهد.
2. داروهای موضعی بیماری‌های سیستم ایمنی (تاکرولیموس و پیمکرولیموس). این داروها می‌توانند پاسخ ایمنی پوست را تنظیم و فرایند تولید ملانین را تحریک کنند. این داروها را می‌توان برای مدت زمانی طولانی و در مواردی که استعمال کورتیکواستروئیدهای موضعی قابل تحمل نیستند، مورد استفاده قرار داد. تاکرولیموس قوی‌تر از پیمکرولیموس است؛ اما هیچکدام از آن‌ها بر روی ضایعات ایجاد شده بر روی مفاصل و نواحی آکرال تأثیری نخواهند داشت.

• نور درمانی

نور درمانی که تحت عنوان فوتوتراپی نیز شناخته می‌شود، روشی سنتی برای درمان بیماری پیسی است. این تکنیک غالباً با استفاده از یکی از منابع نوری شامل نور خورشید، اشعه‌ی ماوراءبنفش، نور لامپ و لیزر انجام می‌شود. اشعه‌ ماوراءبنفش به دو روش در مقابله با بیماری پیسی مؤثر خواهد بود، این ابزار تأثیری سرکوب‌کننده در برابر بیماری‌های سیستم ایمنی بدن خواهد داشت و همزمان با آن تولید ملانوسیت را نیز افزایش می‌دهد. جلسات مکرر انجام نوردرمانی می‌تواند در بازگرداندن رنگ برخی از مناطق آسیب‌دیده‌ی پوست صورت، تنه و اندام از طریق تحریک روند طبیعی درمان، بسیار اثربخش باشد.

• لیزر درمانی

در این شیوه‌ی درمانی، نواحی متأثر از پیسی تحت انرژی لیزر قرار می‌گیرند. لیزر درمانی رنگدانه‌های پوستی را هدف قرار می‌دهد. طول مدت درمان این عارضه دو تا شش ماه به طول خواهد انجامید و به میزان متوسط 70 درصد بهبودی حاصل خواهد شد. پس از درمان برای حفظ نتایج می‌توان از کرم‌های موضعی استفاده کرد.

• جراحی

انجام جراحی به عنوان روشی مناسب برای درمان پیسی فقط به بیمارانی توصیه می‌شود که این مشکل برای حداقل یک سال ثابت باقی مانده و به سایر درمان‌های پزشکی واکنشی نشان نداده باشد. روش‌های مبتنی بر جراحی درمان این بیماری شامل پیوند پوست بدن خود فرد از طریق ایجاد تاول، پیوند تقسیم ضخامت، پیوند پانچ، پیوند اسمش، پیوند واحد فولیکولی، پیوند ملانوسیت‌های کشت داده شده‌ی خود فرد و کاشت سوسپانسیون‌های اپیدرمال می‌شوند.

در تکنیک‌های پیوند پوست و تاول، بخشی از پوست طبیعی از ناحیه‌ای که آسیبی ندیده است برداشته می‌شود و به ناحیه‌ی کوچکی از پوست ناحیه‌ی تغییر رنگ یافته متصل می‌شود. این عمل ممکن است باعث زخم شود و بافت مناطق تحت درمان را نیز تغییر دهد. علاوه بر این‌ها، رنگدانه‌ها را می‌توان با استفاده از خالکوبی به مناطق تغییر رنگ یافته تزریق کرد. البته همه‌ی گزینه‌های جراحی با خطر از دست رفتن رنگدانه‌های پوستی نواحی پیرامونی همراه خواهند بود.