بیماری گال چیست و چگونه گسترش می یابد؟

گال یک بیماری پوستی است که توسط کنه گال به نام Sarcoptes scabiei ایجاد می‌شود که یک گونه کنه میکروسکوپی هشت پا است. زمانی که حشره‌ی ماده‌ی بالغ به پوست انسان راه پیدا می‌کنند، تونل‌های بسیار ریزی در زیر پوست دست و عمدتاً در نواحی دست و مچ دست، ایجاد می‌کند. حشره‌ی ماده در این تونل‌ها، تخم‌ ریزی می‌کند و سپس خودش می‌میرد. به زودی این تخم‌ها به حشرات جدیدی تبدیل می‌شوند و ظرف مدت زمان کوتاهی، این حشرات نیز آماده‌ی تولید مثل خواهند بود. کمتر از دو هفته طول می‌کشد که یک لارو بیرون آمده از تخم به حشره‌ی بالغ تبدیل شود و این حشره تا 6 هفته طول عمر دارد. زمانی که لارو‌ها از تخم بیرون می‌آیند، به سطح پوست می‌روند و در سطح پوست پراکنده شده و به نواحی دیگری از بدن می‌روند و یا ممکن است به بدن شخص دیگری که تماس فیزیکی نزدیک با بیمار دارد، منتقل شوند. ممکن است چند هفته از زمان حمله‌ی حشره به بیمار بگذرد تا اولین نشانه‌های خارش پوستی بروز کنند. زمانی که خارش پوستی شروع شود، بسیار شدید می‌شود تا جایی که شخص شبانه روز پوست خود را می‌خاراند و ممکن است از پوست، خون بیاید.گال یک بیماری مسری است و می‌تواند به راحتی از طریق تماس فیزیکی نزدیک، استفاده از لباس مشترک یا استفاده از رختخواب مشترک منتقل شود. اگرچه خارش آن می‌تواند آزاردهنده باشد؛ اما معمولاً به خوبی درمان می‌شود و می‌توان با استفاده از تکنیک‌هایی، کنه‌ها را از بین برد. درمان اغلب شامل داروهایی است که کنه‌ها و تخم‌های آنها را از بین می‌برند. از آنجایی که جرب بسیار مسری است، پزشکان معمولاً درمان را برای افرادی که به طور مکرر با فرد مبتلا به گال در تماس هستند توصیه می‌کنند.

عامل بیماری گال

حشره‌ی ای که موجب بیماری گال می‌شود، انگل‌ ریزی است که اندازه آن از سر سوزن نیز کوچک‌تر است. این حشرات معمولاً از طریق تماس مستقیم با پوست بدن شخص بیمار، به شخص سالم سرایت می‌کنند و در موارد نادری نیز حشره از تماس با لباس یا جای خواب شخص بیمار سرایت می‌کند. حیوانات ناقل این بیماری نیستند. افراد مبتلا به گال به طور متوسط در حدود 10 حشره‌ی بالغ گال روی سطح پوست خود دارند و برخی از افراد نیز تعداد بیشتری حشره‌ی بالغ روی پوست خود دارند. کثیف بودن موجب ابتلا به بیماری گال نمی‌شود. در موارد نادری ممکن است نوع خاصی از حشره‌ی گال به افرادی با سیستم ایمنی ضعیف مانند افراد مریض یا مسن حمله کند. در این موارد، تعداد حشرات بالغ روی سطح پوست بیمار بسیار زیاد است و بیماری به شدت مسری است.

علائم بیماری گال

پس از قرار گرفتن در معرض انگل این بیماری، ممکن است علائم گال تا 6 هفته پس از بروز بیماری به طول انجامد. این علائم معمولاً در افرادی که قبلاً نیز به این بیماری مبتلا شده‌اند، سریع‌تر بروز پیدا می‌کند. علائم گال شامل لکه‌های پوستی و خارش شدید است که شب‌ها شدت می‌یابد. به دلیل خارش شدید لکه های پوستی ، خاراندن مداوم آنها ممکن است منجر به ایجاد زخم و عفونت در آن ناحیه گردد. در این صورت تجویز آنتی بیوتیک‌ها مورد نیاز خواهد بود. علائم گال در کودکان با سن بالاتر و بزرگسالان، معمولاً در مچ دست‌ها، آرنج، زیر بغل، نوک پستان، آلت تناسلی، کمر، باسن و میان انگشتان پدیدار می‌شود. در نوزادان، افراد مسن یا دچار ضعف در سیستم ایمنی این نشانه‌ها ممکن است در سر، صورت، گردن، دست‌ها و کف پاها نیز دیده شود. راش‌های پوستی شامل گزش، ورم یا برجستگی کوچک، زیر پوست است. گاهی رد سوراخ‌های کنه نیز بر روی پوست قابل رؤیت است که به شکل خطوط بی رنگ کوچک دیده می‌شوند.

• عفونت در محل آلودگی
• عفونت استافیلوکوکی و استرپتوکوکی
• پوسته پوسته شدن پوست
• تورم، قرمزی، تب و خارش

مناطق ایجاد گال

کنه‌ها در چین‌ها و شکاف‌های باریک پوست شما زندگی می‌کنند. مکان‌های رایج کنه عبارتند از:

• بین انگشتان دست و پا
• در ران‌ها و ناحیه تناسلی
• در مچ دست و زانو
• ناحیه اطراف کمر
• زیر ناخن
• زیر حلقه‌ها، بند ساعت و دستبند
• ناحیه اطراف نوک سینه

عوامل خطر گال

1. افزایش سن
2. سوء تغذیه
3. بیماری‌های عصبی
4. نقص ایمنی

انواع بیماری گال

فقط یک نوع کنه وجود دارد که باعث آلودگی به گال می‌شود و به آن هیره خارشی گفته می‌شود. با این حال، این کنه‌ها می‌توانند چندین نوع آلودگی ایجاد کنند که در ادامه با این انواع آشنا می‌شوید.

1. گال معمولی: این نوع شایع‌ترین نوع بیماری گال است و باعث خارش دست، مچ دست و سایر نقاط مشترک می‌شود. با این حال، پوست سر یا صورت را آلوده نمی‌کند.
2. گال گره‌ای: این نوع گال ممکن است به صورت خارش دار، برآمدگی‌ها یا برجستگی‌هایی به خصوص در نواحی تناسلی، زیر بغل یا کشاله ران ایجاد شود. بیماری گال در ناحیه تناسلی می‌تواند باعث خارش شدید ناحیه تناسلی همراه با برجستگی های ریز و جوش‌مانند بر روی آلت تناسلی و بیضه‌ها شود.
3. گال نروژی: برخی از افراد مبتلا به گال ممکن است به نوع دیگری از گال هم مبتلا شوند که به آن گال نروژی یا گال پوسته‌دار گفته می‌شود. این نوع گال نسبت به انواع دیگر، شدیدتر و بسیار مسری است. افرادی که دارای گال نروژی هستند، بر روی بدنشان، پوسته ضخیمی از پوست ایجاد می‌شود که در این پوسته هزاران کنه و تخم کنه وجود دارد. در اغلب کسانی که به این نوع گال مبتلا می‌شوند، پوسته‌های گسترده، خاکستری و ضخیم مشاهده می‌شود که این پوسته‌ها در اثر لمس، تکه‌تکه می‌شوند.

گال پوسته‌دار معمولاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مشاهده می‌شود، ازجمله، افراد مبتلا به HIV یا ایدز، افرادی که از استروئیدها یا داروهای خاص استفاده می‌کنند یا افرادی که تحت شیمی‌درمانی هستند. کنه‌های گال می‌توانند به راحتی بر سیستم ایمنی بدن غلبه کنند و با سرعت بیشتری تکثیر پیدا کنند. گال نروژی به همان روش گسترش گال معمولی، گسترش می‌یابد.

تشخیص گال

گال به صورت بالینی قابل تشخیص است یعنی بر اساس علائم و ظاهر عمومی بثورات پوست انجام میشود و اغلب پزشک می تواند یک یا چند تونل مایت را بر روی پوست برای تأیید تشخیص شناسایی کند.گاهی تمایز قائل شدن بین بثورات حاصل از گال و برخی از دیگر بیماریهای پوستی مشکل است، بنابراین اگر در مورد تشخیص شکی وجود داشته باشد، پزشک به آرامی خراشی بر روی پوست های خشک در منطقه آسیب دیده می دهد و سپس آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند و یا به آزمایشگاه فرستاده میشود تا وجود مایت بررسی شود.

عوارض گال

خاراندن بیش از حد می‌تواند پوست شما را بشکافد و باعث عفونتی مانند زرد زخم شود. ایمپتیگو یک عفونت در سطح پوست است که اغلب توسط باکتری استاف (استافیلوکوک) یا گاهی توسط باکتری استرپتوکوک ایجاد می‌شود. در موارد نادر، معمولاً در افرادی که دارای نقص ایمنی هستند، عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث عوارض جدی مانند مواردزیر شوند:

• بیماری مزمن کلیه
• سپتی سمی (عفونت باکتریایی جریان خون)
• بیماری قلبی
• همچنین خارش مداوم ناشی از جرب ممکن است منجر به بی‌خوابی شود.

درمان بیماری گال

درمان بیماری گال عمدتاً تجویز دارو به منظور از بین بردن انگل این بیماری را شامل می‌شود. در این روش از پماد، کرم و لوسیون‌هایی که مستقیماً بر روی پوست مالیده می‌شوند و حتی داروهای خوراکی استفاده خواهد شد. پزشک معالج معمولاً استفاده از دارو را در شب‌ها، زمانی که انگل بیشتر فعال است توصیه می‌کند. از جمله داروهایی که ممکن است در درمان بیماری گال به کار روند عبارتند از:

• کرم پرمترین 5 درصد
• لوسیون 10 درصد بنزیل بنزوات
• کرم 10 درصد کروتامیتون
• لوسیون 10 درصد لیندان

علاوه بر این داروها، پزشک شما ممکن است داروهایی نیز برای کنترل علائم آزاردهنده گال تجویز کند. این داروها عبارتند از:

• آنتی هیستامین‌ها، مانند بنادریل (دیفن هیدرامین) یا لوسیون پراموکسین برای کمک به کنترل خارش.
• آنتی بیوتیک‌ها برای کشتن هر گونه عفونت که نتیجه خراشیده شدن پوست در اثر خارش‌های مداوم هستند.
• کرم‌های استروئیدی که برای از بین بردن سوزش و خارش تجویز می‌شوند.

-قرص آیورمکتین برای درمان گال می‌تواند مفید باشد؛ اما مسئله‌ای که توجه به آن بسیار مهم بوده این است که استفاده خوراکی از آیورمکتین برای درمان گال مورد تأیید سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) نیست، بنابراین توصیه می‌شود که حتماً از استفاده از این قرص به صورت خودسرانه پرهیز کنید. استفاده از قرص آیورمکتین برای درمان گال، تنها در شرایطی در دستور کار پزشک قرار می‌گیرد که همه راه‌های درمانی مورد تأیید FDA بر روی بیمار اثر نکرده و یا جواب دهی لازم را نداشته باشند.

مدت درمان بیماری گال

کنه‌های گال می‌توانند حداکثر تا دو ماه بر روی پوست شما زندگی کنند. با این حال، هنگامی‌که از بدن شما خارج می‌شوند، معمولاً طی سه تا چهار روز می‌میرند. بعد از درمان گال، می‌توانید انتظار داشته باشید که خارش و سوزش ناشی از بثورات تا چندین هفته پس از شروع درمان ادامه پیدا کند. به این دلیل که تخم‌ها و مواد زائد کنه هنوز در پوست شما هستند، حتی اگر کنه‌ها مرده باشند. همچنین تا زمانی که لایه جدیدی بر روی پوست شما شکل بگیرد ممکن است هنوز جوش و تحریک پوستی را تجربه کنید.

پیشگیری از گال

برای پیشگیری از ابتلای مجدد به گال و یا گسترش آن و اطمینان از این که تمامی حشرات گال به طور کامل از بین رفته‌اند، اقدامات زیر را انجام دهید:

تمامی لباس‌ها، حوله‌ها و ملحفه‌های خود را بشویید یا خشک‌شویی کنید. در هنگام شست‌وشو از آب داغ و صابون و یا گرمای بسیار زیاد (در خشک‌شویی) استفاده کنید. مواردی که نمی‌توانید شست‌وشو دهید را در یک پلاستیک کاملاً بسته شده قرار دهید و بگذارید که برای چند هفته بماند تا حشرات موجود در آن از بین بروند و بمیرند. در روزی که درمان شما شروع می‌شود، تمام خانه (از جمله فرش و موکت و مبل و تمامی اثاثیه خانه) را جارو بکشید و سپس کیسه‌ی جاروبرقی را به طور کامل بشویید و تمیز کنید.

آشنایی با انواع اگزمای پوست و راهکارهای درمانی آن